نشست مرکز آموزش همشهری: اس.ام.اس؛ رسانه خبر

در این نشست داود زارعیان، مدیر کل روابط عمومی شرکت مخابرات ایران، با بیان پیشینه استفاده از تلفن همراه در ایران گفت: تلفن همراه از سال 73 در ایران شروع به کار کرد. در آن سال شمار واگذاری تلفن‌های همراه از 5000 فراتر نرفت و حتی شرکت مخابرات برای کسانی که فردی را ترغیب به خرید این تلفن می‌کردند هدیه‌ای در نظر گرفته بود. اما هم اکنون 11 میلیون تلفن همراه در کشور دایر است و پیش بینی می‌شود تا پایان سال این رقم به 15.5 میلیون خط برسد. از سال 84 تلفن همراه تالیا نیز بر تعداد کاربران موبایل افزوده است. با اضافه شدن ایران سل به خدمات دهندگان تلفن همراه پیش بینی می‌شود تا پایان برنامه چهارم توسعه به 35 میلیون نفر خدمات ارایه شود.

وی افزود: SMS دیرتر وارد ایران شد. این فناوری از سل 1990در اروپا راه اندازی شد و در سال 98 به بلوغ رسید. سرویس SMS در ایران از سال 1381 ارایه شد.

به گفته زارعیان در حالی که 37 درصد در آمد شرکت‌های مخابراتی در دنیا از طریق این سرویس به دست می‌آید، درآمد شرکت مخابرات از ارائه این خدمت هنوز بسیار اندک است.

وی با اشاره با توضیح اینکه در ارائه سرویس پیام کوتاه قابلیت ارسال پیام از یک مشترک به یک مشترک و از یک مشترک به چند مشترک و دسترسی به پیام در هر زمان فراهم است گفت: در صورت خاموش بودن تلفن همراه مشترکان، هر پیام اس. ام. اس معمولا تا 12 ساعت در شبکه مخابرات کشور نگهداری می‌شود و بلافاصله پس از روشن شدن دستگاه تلفن همراه ارسال می‌شود.

زارعیان با اشاره به قیمت‌های ارسال SMS به تعداد زیاد گفت: در سال 81 تعداد مشترکین  SMS 268 هزار نفر بود. اما همپای فراگیر شدن تلفن‌همراه بر تعداد مشترکان افزوده شده و هم اینک به 10.5 میلیون رسیده است.

مدیر کل روابط عمومی شرکت مخابرات ایران در باره محتوایSMS ‌ها گفت: طنز و فکاهی، مسایل اجتماعی، سیاسی، عشقی، تبلیغی، مذهبی، خرافی، اطلاع‌رسانی، ادبی، ورزشی عمده موضوعاتی است که در SMS ها رد و بدل می‌شود.

وی عمده‌ترین دلایل استقبال از SMS را در صرفه اقتصادی، اطلاع‌رسانی آزاد، امنیت نسبی، پاسخگو بودن به نیاز سرگرمی جامعه آن دانست و در مورد کارکرد SMS گفت: پیام رسانی، ایجاد ارتباط انسانی و سرگرم کردن عمده‌ترین کارکرد‌های پیام کوتاه‌است. این سرویس همچنین می‌تواند به کار ارسال پیام‌های سیاسی اجتماعی، تبلیغاتی و نظر سنجی بیاید. سرعت عمل، دسترسی دائم، فراگیری مخاطبان و خصوصی بودن کارکرد‌های رسانه‌ای این فناوری هستند.

وی در مورد خدماتی که می‌توان از طریق این رسانه ارائه کرد گفت: بانک‌ها، سازمان هواشناسی و شرکت‌های تبلیغاتی هر یک به نحوی از این رسانه استفاده  می‌کنند. با این سرویس می‌توان به جای خرید کارت پارک، وجه مربوطه را از طریق اس. ام. اس پرداخت. همچنین می‌توان پاسخ مسابقات تلفنی رسانه‌ای چون صدا و سیما را داد. اما کارکرد بسیار مهم اس. ام. اس که امروزه بسیار مورد توجه است، استفاده از  آن در مواقع بروز بحران است.

بر اساس آمارهایی که زارعیان ارائه داد در هفت‌ماهه نخست امسال 4 میلیارد و 200 میلیون SMS ( روزانه 20 میلیون پیام کوتاه ) فرستاده شده است. در این میان بیشترین شمار پیام کوتاه  مربوط به تبریک سال نو  و حدود 50 میلیون بوده است. پس از آن عید نیمه شعبان، 13 رجب، عید مبعث، عید فطر و 21 ماه رمضان مناسبت‌هایی هستند که شهروندان بیشترین SMS را فرستاده‌اند.

به گفته زارعیان نکته جالب، استفاده از اس. ام. اس برای ارسال پیام‌های تبلیغاتی و بازرگانی است. سه شبکه (CP) در بخش خصوصی هر ماه 9 تا 20 میلیون پیام را ارسال می‌کنند

مدیر کل روابط عمومی مخابرات به تحقیقی نیز اشاره کرد که در امریکا، ایتالیا و انگلستان انجام شده و گفت: بر اساس این تحقیق زنان بیشتر از مردان از SMS استفاده می‌کنند. به طوری که تنها 40 درصد مردان تمایل دارند از این امکان استفاده کنند. زنان تمایل به استفاده از تصویر و مردان به موسیقی دارند . 12 درصد از کاربران روزانه 20 پیام کوتاه ارسال می کنند.

وی در ادامه گفت: امیدواریم به‌زودی از فناوری‌هایGPRS ، MMS و سیم کارت SMS نیز بهره بگیریم.

سخنران دوم که کار خود را شروع کرد یک پیام کوتاه به تمام کسانی که شماره تلفن همراه  خود را در قسمت پذیرش نشست تخصصی ثبت کرده بودند ارسال شد: "دکتر نیامنش : اولین سیستم SMS  در ایران مرداد 1381  از سوی یک شرکت ایرانی طراحی شد."

"دکتر مهدی نیا منش" دانشجوی دکترای دانشگاه صنعتی شریف و مدیرعامل شرکت پیک آسا در سخنرانی خود به چشم‌انداز تحولات SMS و آینده این فناوری پرداخت. وی گفت: شبکه موبایل با سه نسل آنالوگ ، دیجیتال، 2.5G و 3G  کار کرده است.

وی با اشاره به سیر تکامل پیام کوتاه، به توضیح فناوری‌های مطرح امروز یعنی EMS، MMS، VMS و UMS پرداخت.

وی در توضیح بیشتر  گفت: سیستم VMS این قابلیت را می‌دهد تا در صورت خاموش بودن تلفن همراه مشترک، پیام صوتی مربوط به وی حفظ و پس از روشن شدن تلفن مشترک از وجود این پیام آگاه شود. در سیستم MMS  هر گونه پیام از گرافیک و صدا تا عکس و متن بدون محدودیت حجم ارسال شود. البته این سیستم به خاطر قطع و وصل شدن های مکرر ارتباط کارایی مطلوبی ندارد. UMS  نیز ترکیبی از دو سیستم قبلی است که شامل متن، صدا، ایمیل، صدا به متن و... است.

وی با اشاره به اینکه هم‌اکنون اینترنت و موبایل خدمات همانندی را ارائه ‌می‌کنند و به نوعی رقیب یکدیگر به‌‌شمار می‌روند در مورد آینده این دو فناوری گفت: به نظر می‌رسد سرویس دهندگان به سمت کاربرد IMS  که آمیزه‌ای از این دو فناوری و در عین حال مستقل از هر دو آن‌هاست پیش می‌روند.

SMS بعدی با حضور مهندس عباس احمدی عضو هیأت‌مدیره شرکت مگفا پشت تریبون، با این مضمون، برای حضار ارسال شد: " مهندس عباس احمدی سرویس‌های SMS  را از سوی شرکت مگفا تشریح کرد."

وی در مورد کاربرد های SMS در نشریات گفت: SMS در روزنامه‌ها ابزاری برای ایجاد و افزایش خوانندگان و در نهایت جذب آگهی است. ایجاد وفاداری از طریق ارتباط مستمر، ارسال اخبار فوری، سراسری و محلی و یا خلاصه خبر‌ها از جمله امکاناتی است که  SMS در اختیار روزنامه‌نگاران و مطبوعات قرار می‌دهد.

وی با اشاره به کاربرد SMS  در نشریات آلمانی گفت : قابلیت جستجو در اخبار، رای‌گیری و پیش‌بینی مسابقات فوتبال، ارسال آگهی مزایده‌ها و مناقصات، ارائه قیمت‌های سهام و ارز، ارسال جواب جدول روزانه نشریه از جمله استفاده‌های مطبوعات آلمانی از SMS  است.

وی در ارزیابی بازار ایران گفت: در ایران هیچ گونه مشکل نرم‌افزاری وجود ندارد. چرا که علاوه بر فراهم بودن امکان ارسال و دریافت انبوه پیام کوتاه ، امکان فراهم آوردن  ارزش افزوده متناسب با نیاز موسسات ( مدیریت ثبت، اطلاع رسانی، نظر سنجی، قابلیت اتصال) فراهم است. وی در عین حال به به محدودیت‌های بازار SMS نیز چنین اشاره کرد: مهمترین محدودیت بازار ایران برای استفاده از سرویس‌های مذکور عدم امکان پیش‌پرداخت و پرداخت معکوس مخابرات است.

وی در ادامه گفت: نشریات برای ایجاد ارزش افزوده از طریق خبرهای اس. ام. اس باید اخبار ارزشمند تولید کنند.

سخنران بعدی دکتر حسن نمک‌دوست بود که به بیان چند نکته در ارتباط با تعامل تحولات در عرصه اجتماعی و فناوری ارتباطات پرداخت.

دکتر حسن نمک دوست در مورد تاثیرات اجتماعی SMS گفت: انسان موجودی ارتباط‌گر است. تفاوتی که انسان با سایر موجودات برای برقراری ارتباط دارد در این است که انسان‌ها به شیوه‌های بسیار و متنوع و متکثری ارتباط برقرار و آن را فهم می‌کنند. چندان که برخی، انسان را موجود ارتباط‌گر نام نهاده‌اند.

وی در ادامه با اشاره به اینکه در کنگره آزادی اطلاعات که در سال 1947 از سوی سازمان ملل متحد برگزارس شد این آزادی به جستجو، انتقال، انتشار و دریافت تعبیر گردید گفت: خوشبختانه بر اثر تحولات اجتماعی و تلاش مهندسان و فناوران موانع انتقال، انتشار و دریافت اطلاعات برطرف گردیده‌اند. در این میان فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات به‌وی‍ژه در دو دهه پایانی قرن بیستم نقش بنیادی داشته‌اند. به بیان دیگر تحقق مفهوم آزادی بیان و اطلاعات مرهون تلاش مهندسان نیز هست و ما به عنوان متخصصان علوم ارتباطات و روزنامه‌نگار قدرشناس تلاش آنان هستیم.

دکتر نمک‌دوست افزود: دستاورد‌های هر تکنولوژی از جامعه‌ای به جامعه‌ دیگر متفاوت است هر جامعه‌ای بنا به بافت اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی خود از فناوری‌ استفاده می‌کند. به همین دلیل نحوه و ماهیت استفاده از فناوری تجویزی نیست و ما نمی‌توانیم بگوییم برای مثال ارسال یک لطیفه از طریق SMS  الزاما اشتباه است. در واقع یک متخصص علوم اجتماعی می‌کوشد در پرتو این کاربردها به شناخت بهتر و دقیق‌تر از مختصات جامعه نائل شود.

دکتر نمک‌دوست گفت : این نشست به دنبال آن است که بگوید  می‌توان ازطریق SMS ، به عنوان یک رسانه، به ارسال خبر پرداخت. خبر برای ما روزنامه‌نگاران مترادف آگاهی است. به این اعتبار اس. ام. اس می‌تواند ابزاری در دست روزنامه‌نگاران برای آگاهی‌دهی باشد.

مهندس محمد حسن آجیگل، مدیر بخش انفورماتیک روزنامه همشهری،  با ارائه آماری از شمار استفاده کنندگان SMS  در جهان گفت: روزنامه همشهری  از سال گذشته ارسال خبر به شهروندان تهرانی را از طریق یک سیم کارت به صورت آزمایشی، و برای 10 نفر در دقیقه، شروع کرد. اکنون در هر در دقیقه 300 پیام و در هر روز 140 هزار پیام کوتاه ارسال می‌شود. سیستم پیام کوتاه همشهری با سه خط 1000251،3000251 و2000251 به مخاطبان خبر ارسال می‌کند.

وی با اعلام این خبر که از امروز امکان دریافت اس. ام. اس‌های فارسی برای مشترکان این سرویس همشهری فراهم شده است، در مورد آینده اطلاع رسانی الکترونیک روزنامه همشهری گفت: راه اندازی صندوقی برای SMS های مخاطبان برای خبرنگاران، مدیر مسوول و سردبیر همشهری، افزایش گرو‌ه‌های خبری، فعال و غیر فعال کردن سیستم پیام کوتاه، امکان ثبت نام از طریق اینترنت، گزارش آب و هوا ، فرهنگ لغت فارسی و انگلیسی، کد منطقه مورد نظر، تبدیل واحد‌ها و پول‌ها، بخش سرگرمی و خانواده، فاصله شهر‌ها، برنامه های تلویزیون، وضعیت سهام و بورس و قسمت راهنما از جمله بخش‌هایی است که قرار است هم‌زمان با سالگرد همشهری (24 آذر) راه اندازی و تا نیمه سال آینده تکمیل شود.

محمد مهاجری مسئول اطلاع رسانی الکترونیک روزنامه همشهری نیز با ارائه گزارشی از عملکرد اطلاع‌رسانی الکترونیک گفت: اخبار اقتصادی، ورزشی، IT، اجتماعی، سیاسی، شهری و فرهنگی به ترتیب بیشترین مخاطبین را در این سیستم دارد و 20 درصد مخاطبان از شهرستان‌ها هستند.

وی در ادامه گفت: در برنامه‌های آینده اطلاع‌رسانی از طریق SMS برای گروه‌های تخصصی مانند پزشکان، مهندسان، بازرگانان و... صورت خواهد گرفت.

در این نشست سخنرانان به پرسش‌های حاضران پاسخ گفتند.